Búrkína Fasó
Búrkína Fasó er eitt af fátækustu löndum heims. Þurrkatímabilið í landinu getur varað mjög lengi og vatnsskortur er stórt vandamál.
Landafræði
Búrkína Fasó liggur ekki að sjó, heldur er landið í hinu þurra Sahel-belti í Vestur-Afríku. Stór hluti landsins er hitabeltisgresja um 200–300 metrum yfir sjávarmáli. Gróðurinn er fjölbreyttur, allt frá gróðursælli hitabeltisgresju í suðri til þyrnirunna og þurrsteppu (gresju) í norðri. Dýralíf er einnig fjölbreytt, meðal annars fílar, flóðhestar, antílópur, ljón og hlébarðar. Í Búrkína Fasó er hitabeltisloftslag með miklum mun þurrka- og regntímabils. Vatn er fágæt auðlind vegna lítillar meðalúrkomu og langra þurrkatíma. Eyðimerkurmyndun og jarðvegseyðing eru alvarleg umhverfisvandamál í landinu.
Saga
Áður en Frakkar gerðu Búrkína Fasó að nýlendu sinni ríkti þar svonefnt Mossi-konungsdæmi. Mossi-konungarnir stjórnuðu landinu í yfir fimm hundruð ár og voru þekktir fyrir flókið stjórnkerfi og dreifingu valds til héraðanna. Búrkína Fasó, áður nefnt Efra-Volta, fékk sjálfstæði árið 1960 eftir að hafa verið frönsk nýlenda frá 1904. Ýmsar herstjórnir hafa verið við völd í landinu eftir sjálfstæði. Sankara kapteinn rændi völdum í landinu árið 1983 og breytti nafni þess úr Efra-Volta í Búrkína Fasó sem þýðir „land hinna heiðarlegu“. Sankara var mjög vinsæll forseti og álitinn forseti fólksins. Hann gerði byltingu gegn forréttindum elítunnar og barðist fyrir þróun landsbyggðarinnar. Árið 1987 var Sankara forseti myrtur af nánasta samstarfsmanni sínum, Blaise Compaore.
Vistfræðileg fótspor
0,8
Samfélag og stjórnmál
Compaore hefur verið við völd frá því í valdaráninu árið 1987. Hann setti nýja stjórnarskrá og innleiddi fjölflokkakerfi. Stjórnarandstaðan heldur því fram að Compaore hafi svindlað í kosningunum og viðurkennir ekki úrslit þeirra. Stjórnmálaástand í landinu hefur breyst mikið frá árinu 1998 þegar ritstjóri óháða dagblaðsins „L’Indépendant“ var myrtur af öryggissveitum forsetans. Atburðurinn kom af stað miklum mótmælum frá stjórnarandstöðunni og borgaralega samfélaginu. Forsetinn sigraði í kosningunum 2005 þrátt fyrir að hafa tapað stuðningi. Samkvæmt opinberum tölum fékk hann yfir 80% atkvæða í kosningunum. Vegna ólöglegrar demanta- og vopnasölu til uppreisnarhreyfinga bæði í Síerra Leóne og Angóla er samband Búrkína Fasó við nágrannalöndin spennuþrungið.
Lífskjör
181 av 188
Hagkerfi og viðskipti
Búrkína Fasó er eitt af fátækustu löndum heims. Landið hefur undanfarin ár tekið nokkrum efnahagslegum framförum sem hefur þó að litlu leyti komið almenningi til góða. Um 90 prósent íbúa landsins vinna við landbúnað. Fleiri þúsundir landbúnaðarverkamanna flytjast til nágrannalandanna á þurrkatímum í leit að vinnu. Þeir peningar sem unnið er inn erlendis og sendir heim hafa mikla þýðingu fyrir efnahag landsins. Mikilvægustu útflutningsafurðirnar eru bómull, nautgripir og gull og hefur bómull verið mikilvægust þeirra. Námuvinnsla er ekki mikið stunduð vegna mikils stofnkostnaðar og langrar vegalengdar að höfnum. Landið er háð alþjóðlegri þróunaraðstoð og fékk árið 2000 aðstoð meðal annars í formi afskrifta á skuldum. Á tíunda áratugnum gekkst Búrkína Fasó undir aðgerðaáætlun frá Alþjóðabankanum og Alþjóðagjaldeyrissjóðnum. Stór hluti af iðnaði í ríkiseigu var í kjölfarið einkavæddur.
Kort
Tölfræði
Á þessari síðu er gildi fyrir landið Búrkína Fasó fyrir allar mælistikur (frá því ári sem síðast barst). Þú getur auðveldlega borið þessi gildi saman við gildi frá öðru ríki. Sjá vísir
Mannfjöldi
Íbúar
23 251 485
Fæðingartíðni
Meðalfjöldi barna sem hver kona eignast
4,6
Barnadauði
Meðalfjöldi barna sem deyja áður en þau ná fimm ára aldri, miðað við hver 1000 fædd börn
83
Fátækt
Verg landsframleiðsla (VLF) á mann
Hér hefur landsframleiðslu verið skipt jafnt milli íbúa landanna og leiðrétt fyrir kaupmætti
2 395
Hungur
Hlutfall íbúa sem eru vannærðir
1,4
Loftslag
CO2-losun
Fjöldi tonna koltvísýrings sem hver íbúi losar
0,24
Heilsa
Bóluefni
Hlutfall barna sem eru bólusett fyrir mislingum
Drykkjarvatn
Hlutfall íbúa sem hafa aðgang að hreinu drykkjarvatni
Menntun
Læsi og skrifleg færni
Hlutfall íbúa, 15 ára og eldri, sem eru læs og skrifandi
4,60
Skólaganga
Hversu mörg ár er gert ráð fyrir að hvert barn gangi í skóla?
7,02
Jobb
Jafnrétti
Kynjamismunun
Kynjamismunun á sviðum heilsu, aðkomu að mikilvægum ákvarðanatökum og atvinnuþátttöku.
