Gínea
Í Gíneu eru stærstu jarðefnaauðlindir Afríku. Þrátt fyrir það er landið mjög fátækt og algjörlega háð alþjóðlegri aðstoð.
Helstu tölur og staðreyndir
Landafræði
Strandlengja Gíneu er 250 km löng og þar vex fenjaviður. Um það bil þrír fjórðu hlutar landsins eru hitabeltisregnskógar, en í suðausturhlutanum eru skógar og fjöll. Gínea er þekkt fyrir náttúruverndarsvæðið Nimbafjöll, sem er á lista UNESCO um friðlýst svæði. Landið líður fyrir fjölda umhverfisvandamála, svo sem skógareyðingu, eyðimerkurmyndun, mengun jarðvegs, jarðvegseyðingu, ofveiði á fiski, mikilð þéttbýli á skógarsvæðum og mengun vegna námuvinnslu.
Saga
Áður en Gínea varð frönsk nýlenda árið 1890 var landið miðpunktur margra afrískra keisaradæma. Gínea varð sjálfstætt ríki árið 1958 og óskaði ekki eftir að gerast meðlimur í franska samveldinu. Fram til ársins 1984 var landinu stýrt af hinum einráða forseta Touré. Í 25 ára stjórnartíð hans voru aðrir stjórnmálaflokkar bannaðir og mörg þúsund manns hurfu eða voru pyntaðir og drepnir. Á þessu tímabili flúði þriðjungur íbúa landsins. Árið 1984, eftir dauða Tourés, tók Conté við völdum í friðsömu valdaráni. Pólitískir fangar voru frelsaðir og margir Gíneubúar sem höfðu flúið sneru heim.
Vistfræðileg fótspor
1,0
Samfélag og stjórnmál
Árið 1993 voru fyrstu frjálsu kosningarnar haldnar í Gíneu. Conté var endurkjörinn sem forseti og stýrði eftir það landinu með járnhendi. Þegar öðru kjörtímabili hans var að ljúka breytti hann kosningalögunum þannig að hann gæti náð endurkjöri. Hann var endurkjörinn forseti árið 2003 í kosningum sem stjórnarandstaðan sniðgekk. Óstöðugleiki hefur ríkt í landinu vegna mikils straums flóttamanna frá Síerra Leóne og Líberíu, þjóðernismismunar á meðal íbúanna, auk óánægju stjórnarandstöðunnar með stjórn Conté. Lítil virðing er borin fyrir mannréttindum og mikið skortir á réttaröryggi, auk þess sem pyntingar eru tíðar og skortur er á stjórnmálalegu og borgaralegu tjáningarfrelsi.
Lífskjör
179 av 188
Hagkerfi og viðskipti
Gínea er mjög ríkt af náttúruauðlindum, sérstaklega jarðefnum. Næstum helming allra báxítauðlinda heims er að finna í landinu. Mikilvægustu útflutningsafurðirnar eru báxít, gull og demantar. Árið 2004 stóð námuiðnaðurinn að baki 70 prósenta af útflutningi Gíneu. Undir stjórn Touré hnignaði bæði landbúnaði og námuiðnaði. Landið er mjög fátækt og það er þörf á miklum endurbótum á atvinnulífi landsins. Stærstur hluti íbúa landsins vinnur í landbúnaði sem smábændur. Þeir flytja út hrávörur eins og banana, kaffi, ananas, olíupálma, jarðhnetur, sítrusávexti og grænmeti. Undir eftirliti frá Alþjóðabankanum og Alþjóðagjaldeyrissjóðnum hafa íbúarnir undanfarin tíu ár búið við aukið frjálsræði. Óeirðirnar og átökin á landamærasvæðinu við Síerra Leóne og Líberíu hafa skapað óöryggi og leitt til þess að erlendar fjárfestingar hafa tapast.
Kort
Tölfræði
Á þessari síðu er gildi fyrir landið Gínea fyrir allar mælistikur (frá því ári sem síðast barst). Þú getur auðveldlega borið þessi gildi saman við gildi frá öðru ríki. Sjá vísir
Mannfjöldi
Íbúar
14 190 612
Fæðingartíðni
Meðalfjöldi barna sem hver kona eignast
4,2
Barnadauði
Meðalfjöldi barna sem deyja áður en þau ná fimm ára aldri, miðað við hver 1000 fædd börn
99
Fátækt
Verg landsframleiðsla (VLF) á mann
Hér hefur landsframleiðslu verið skipt jafnt milli íbúa landanna og leiðrétt fyrir kaupmætti
2 901
Hungur
Hlutfall íbúa sem eru vannærðir
Loftslag
CO2-losun
Fjöldi tonna koltvísýrings sem hver íbúi losar
0,31
Heilsa
Bóluefni
Hlutfall barna sem eru bólusett fyrir mislingum
Drykkjarvatn
Hlutfall íbúa sem hafa aðgang að hreinu drykkjarvatni
Menntun
Læsi og skrifleg færni
Hlutfall íbúa, 15 ára og eldri, sem eru læs og skrifandi
4,53
Skólaganga
Hversu mörg ár er gert ráð fyrir að hvert barn gangi í skóla?
6,99
Jafnrétti
Kynjamismunun
Kynjamismunun á sviðum heilsu, aðkomu að mikilvægum ákvarðanatökum og atvinnuþátttöku.