Qatar
Vegna gífurlegra olíu- og gasauðlinda er Quatar eitt af ríkustu löndum Mið-Austurlanda. Einungis einn af hverjum fimm íbúum landsins er fæddur þar, flestir íbúanna eru af erlendum uppruna og koma til landsins vegna tímabundinnar vinnu.
Helstu tölur og staðreyndir
Landafræði
Stærstur hluti landsins er eyðimörk, sem hentar illa til landbúnaðar án áveitu. Landið er tiltölulega flatt, hæsti punktur þess er í einungis 105 metra hæð yfir sjávarmáli. Á sumrin getur hitastig farið upp í 50°C, á meðan það er í kringum 20°C á veturna. Lítil úrkoma er í landinu, en mikill raki vegna uppgufunar úr Persaflóanum. Fjölmörg umhverfisvandamál eru í Qatar, loftmengun og súrt regn, sem hafa verið mikil frá lokum Persaflóastríðsins í upphafi tíunda áratugar síðustu aldar. Einnig hefur losun frá olíuiðnaði mengað grunnvatnið á meðan jörðin liggur undir skemmdum vegna áburðar og gerviefna.
Saga
Fyrstu merki um byggð í Qatar fundust árið 4000 f.Kr., en í sögulegu samhengi gegndi landið ekki mikilvægu hlutverki. Á 18. öld lagði Bedúína-ættbálkurinn Khalifa undir sig bæði Bahrain og Qatar. Thani-fjölskyldan sem er við völd í dag komst til valda með hjálp Breta árið 1867 vegna valdabaráttu innan Khalifaættbálksins og var landið útnefnt breskt verndarsvæði árið 1916. Ætlunin var að Qatar skyldi verða hluti af Sameinuðu arabísku furstadæmunum en Thani-fjölskyldan var ekki sammála kröfum hinna landanna um aðild og árið 1971 varð Qatar sjálfstætt ríki. Eftir sjálfstæði áttu sér stað átök innan valdafjölskyldunnar um hlutverk leiðtoga og emírs. Frá 1995 hefur stjórnunin verið stöðug og mikilvæg stjórnmálaleg og efnahagsleg nútímavæðing hefur átt sér stað í landinu.
Vistfræðileg fótspor
8,5
Samfélag og stjórnmál
Samkvæmt stjórnarskrá Qatar frá árinu 1970 fer emírinn með völd í landinu en tekur allar stórar ákvarðanir í samráði við aðra meðlimi Thani-fjölskyldunnar. Venjubundnar ákvarðanir eru teknar af ríkisstjórninni, en meðlimir hennar eru útnefndir af emírnum. Næstum allir meðlimir í ríkisstjórn eru skyldir emírnum eða eru stuðningsmenn stjórnarfjölskyldunnar. Stjórnunarstíll emírsins er einræðislegur, en samtímis hefur velferð íbúa landsins verið forgangsatriði og aðrar áhrifamiklar fjölskyldur halda þess vegna tryggð við sitjandi stjórn. Einungis einn fimmti hluti íbúa landsins er fæddur í Qatar, en flestir íbúarnir eru erlendir, frá Indlandi, Íran eða Norður-Afríku og koma til landsins tímabundið til að vinna. Emírinn vill nútímavæða stjórnmálakerfi landsins og hefur komið á fót nefnd sem á að vinna að nýrri og lýðræðislegri stjórnarskrá. Konur fengu nýlega kosningarétt og í landinu eru höfuðstöðvar arabísku sjónvarpsstöðvarinnar Al Jazeera sem fjármögnuð er af Qatar. Emírinn útnefnir dómara landsins og þar er að auki sharia-dómstóll sem dæmir í samræmi við íslamska trú.
Lífskjör
42 av 188
Hagkerfi og viðskipti
Áður en olía fannst í byrjun fimmta áratugarins var Qatar eitt af fátækustu svæðum Mið-Austurlanda. Olían gjörbreytti efnahag landsins og Qatar er í dag eitt af ríkustu löndum heims. Mjög góð lífskjör eru í landinu. Tiltölulega lítið er framleitt af hráolíu, en í Qatar er mikið af náttúrugasi. Lögð er áhersla á olíu- og gasiðnað og er landið mjög háð tekjum af því. Nánast enginn landbúnaður er í Qatar, en unnið er að því að þróa einkageirann. Til að mynda var stofnaður tækni- og vísindagarður í Qatar árið 2004. Markmiðið er að draga að bæði erlend og innlend fyrirtæki. Mikilvægustu viðskiptafélagar Qatars eru Japan, Kórea, Singapore, Bandaríkin, Evrópusambandið, Sádi-Arabía og Sameinuðu arabísku furstadæmin. Samgöngur hafa, líkt og aðrir þættir samfélagsins, verið nútímavæddar og eru í dag góðar í Qatar.
Kort
Tölfræði
Á þessari síðu er gildi fyrir landið Qatar fyrir allar mælistikur (frá því ári sem síðast barst). Þú getur auðveldlega borið þessi gildi saman við gildi frá öðru ríki. Sjá vísir
Mannfjöldi
Íbúar
2 716 391
Fæðingartíðni
Meðalfjöldi barna sem hver kona eignast
1,8
Barnadauði
Meðalfjöldi barna sem deyja áður en þau ná fimm ára aldri, miðað við hver 1000 fædd börn
5
Fátækt
Verg landsframleiðsla (VLF) á mann
Hér hefur landsframleiðslu verið skipt jafnt milli íbúa landanna og leiðrétt fyrir kaupmætti
102 018
Hungur
Hlutfall íbúa sem eru vannærðir
Loftslag
CO2-losun
Fjöldi tonna koltvísýrings sem hver íbúi losar
32,76
Heilsa
Bóluefni
Hlutfall barna sem eru bólusett fyrir mislingum
Drykkjarvatn
Hlutfall íbúa sem hafa aðgang að hreinu drykkjarvatni
9,6
Menntun
Læsi og skrifleg færni
Hlutfall íbúa, 15 ára og eldri, sem eru læs og skrifandi
9,35
Skólaganga
Hversu mörg ár er gert ráð fyrir að hvert barn gangi í skóla?
12,83
Jafnrétti
Kynjamismunun
Kynjamismunun á sviðum heilsu, aðkomu að mikilvægum ákvarðanatökum og atvinnuþátttöku.
